Dişler besinlerin öğütülerek sindirim için hazır hale getirilmesinden sorumludur. Ağız ve diş sağlığının korunabilmesi, diş eti hastalıkları, diş çürükleri ve diş kayıplarının önlenebilmesi için ağız ve diş bakımının ihmal edilmemesi çok önemlidir. Ağız ve diş bakımı rutini dişlerin düzenli olarak fırçalanmasından, diş ipi kullanılmasından ve her öğünden sonra uygulanması gereken diş temizliği adımlarından oluşur. Ağız ve diş bakımının doğru ve düzenli bir şekilde uygulanmamasına ya da çeşitli çevresel etkenlere bağlı olarak dişlerde lekelenmeler ve diş taşları oluşması söz konusu olabilir. Bu durumda diş hekimlerinin özel ekipmanlar kullanılarak gerçekleştirdiği diş temizleme uygulamalarına başvurulması etkili bir çözüm olabilir.
Gün içerisinde tüketilen besinlerin ağız içinde oluşturduğu asidik ortamlar ve besinlerin dişlerde bıraktığı kalıntılar, dişlerde bakteri plaklarının birikmesine yol açabilir. Bakteri plaklarının temizlenmesi, ağızda ve dişlerde kalan besin kalıntılarının giderilmesi ve ağızda oluşan asidik pH’ın nötralize edilebilmesi amacıyla dişler düzenli olarak fırçalanmalıdır. Diş fırçalama ve diş ipi kullanımı gibi ağız ve diş bakım uygulamaları doğru ve düzenli olarak yapılmadığı takdirde dişlerde oluşan bakteri plakları uzunca bir süre kalır. Bu durumda bakteriler diş minesine zarar verip diş çürüklerine sebep olabilir. Birtakım bakteri plağı ise sertleşerek diş taşlarını oluşturur. Oldukça sert bir yapıda olan ve normal diş fırçalama ile giderilmesi mümkün olmayan diş taşları, diş hekimleri tarafından özel ekipmanlar kullanılarak temizlenmelidir. Tartar temizliği ya da detertraj olarak da adlandırılan diş taşı temizliği sayesinde bakteri plağının dişlerin üzerinde sertleşmesi sonucu meydana gelen, sarı ya da kahverengimsi rengi nedeniyle diş üzerinde fark edilebilen diş taşları temizlenebilmektedir.
Diş taşı temizliği bu alanda yeterli deneyime ve uzmanlığa sahip diş hekimleri tarafından uygulandığı takdirde dişlere ve diş etlerine herhangi bir zarar vermesi söz konusu değildir. Diş taşları bakterilerin plaklar halinde sertleşmesi sonucu oluşur. Diş eti rahatsızlıklarına, ağız kokusuna, dişlerde renklenmelere ve diş çürüklerine neden olabilirler. Müdahale edilmemesi halinde ilerleyen dönemlerde diş kaybına dahi neden olabilecek sorunların erken dönemde önlenmesi için diş taşı temizliği yapılması doğru ve etkili bir adım olarak ön plana çıkmaktadır.
Diş taşı temizliği diş minesine herhangi bir zarar vermediği için her yetişkin bireye uygulanması mümkündür. Bununla birlikte çocuklara ya da süt dişi bulunan hastalara diş taşı temizliği yapılmamaktadır. Süt dişleri zamana geldiğinde döküleceği için tartar temizlenmesine gerek duyulmaz. Diş taşı temizliği çoğunlukla 65 yaş üzerindeki kişiler tarafından tercih edilen takma dişlere de uygulanabilen bir yöntemdir.
Diş Taşı Temizliği Konforlu Bir Süreçtir
Diş taşı temizliğinden önce hastanın detaylı bir ağız muayenesinden geçirilmesi gerekir. Muayeneden sonra diş taşı temizliğini gerektiren sorunlar varsa bunlar tespit edilerek gerekli işlemler uygulanır. Diş taşı temizliği sırasında çeşitli aletler kullanılarak diş yüzeyinde bulunan tartarlar ve plaklar temizlenir. Bu aletler diş minesine zarar vermeden sadece dişin yüzeyini kaplamış olan plakların ve tartarların uzaklaştırılmasını sağlar. İşlemin ardından diş yüzeyinde temiz ve pürüzsüz bir görünüm elde etmek mümkündür. Plak ve tartar temizliğine ek olarak gerekli görülmesi halinde renk değişimi olan dişlerde beyazlatmaya ve parlatmaya yönelik uygulamalar da gerçekleştirilebilir. Diş taşı temizliği, diş eti iltihabının yanı sıra buna bağlı olarak diş eti çekilmesi ve diş kayıplarına kadar ilerleyebilen sorunların engellenmesinde son derece önemli bir etkendir.
Ağız ve diş bakımını düzenli şekilde yapan kişilerde dahi besinlerde ve tükürük salgısında bulunan bazı mineraller dolayısıyla diş taşlarının oluşumu birkaç yılda bir tekrarlayabilmektedir. Diş taşı temizliği işlemine genellikle ultrasonik cihazların kullanılmasıyla başlanmaktadır. Bu aletler diş taşlarının titreşim yoluyla çatlatılmasını sağlama özelliğine sahiptir. Büyük tartarların bu işlemle dişlerden ayrılması sağlanır daha sonra ağız içerisine su püskürtülür ve dökülen tabakalar temizlenir. Ardından ince yapılı aletler kullanılarak küçük tartarların temizliğine geçilir. Dişlerin kıvrımlı bölümlerinde ve diş aralarında biriken tartarların tümü temizlenene dek bu işlem sürdürülür. Tartarlar tamamen temizlendikten sonra diş cilası ya da florür içerikli macunlar uygulanır ve temizleme işlemi sonlandırılır.
Diş taşı temizliği işleminden sonraki 2 saat boyunca hastanın herhangi bir şey yememesi ve içmemesi, ilk 24 saat süresince de sıcak ve soğuk şeylerden uzak durması çok önemlidir. Diş taşı temizliği işleminden sonra diş etlerinde sızı olması ve birkaç gün boyunca soğuk sıcak hassasiyeti yaşanması mümkündür. Ancak geçici olan bu durum doğal kabul edilir. Oluşan hafif şişliklerin giderilmesi amacıyla diş etlerine dışarıdan buz torbası uygulanabilir. İlk günlerde hafif ağrı hissedilmesi durumunda diş hekimi tarafından reçete edilen ağrı kesicilerin kullanılması yeterli gelir. İyileşme sürecinin hızlandırılması noktasında, bir bardak ılık suya eklenen tuz ile gargara yapılması fayda sağlayan bir yöntem olarak ön plana çıkmaktadır.
